Δευτέρα 29 Ιουνίου 2009

ΠΤΥΧΙΑ ΔΥΟ ΤΑΧΥΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΕΑΠ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ - ΑΠΟΦΟΙΤΟΙ ΔΥΟ ΤΑΧΥΤΗΤΩΝ: ΓΙΑΤΙ;

Όσοι φοιτούν και όσοι αποφοίτησαν από το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα ότι ο δρόμος προς το πτυχίο, μόνο εύκολος δεν μπορεί να χαρακτηριστεί.

Θέλει εντατική και συστηματική ενασχόληση με το αντικείμενο καθ' όλη τη διάρκεια των σπουδών και πολλές προσωπικές θυσίες.

Εν ολίγοις, αυτός που επιλέγει να φοιτήσει στο Ε.Α.Π., πρέπει να είναι σίγουρους ότι τον ενδιαφέρει επί της ουσίας, γιατί σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί την εύκολη λύση για την απόκτηση ενός πανεπιστημιακού πτυχίου.

Όταν το 2000 άρχισαν να λειτουργούν τα προπτυχιακά τμήματα του Ε.Α.Π., διαπιστώσαμε ότι εκτός από τις ιδιαίτερες απαιτήσεις που είχε η φοίτησή μας, είχαμε να αντιμετωπίσουμε και μια σειρά προβλημάτων, που είχαν να κάνουν με την υπόσταση του ίδιου του Ε.Α.Π. Ζητήματα που μπορούν να δικαιολογηθούν εν πολλοίς για έναν θεσμό, που μόλις είχε αρχίσει να λειτουργεί, αλλά που δεν έπαυαν να αποτελούν πρόβλημα για εμάς, τους πρώτους φοιτητές. Αυτές οι διαπιστώσεις μας ώθησαν να ιδρύσουμε, σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα ένα Σύλλογο, ώστε οι αποφάσεις για τους φοιτητές να μην λαμβάνονται ερήμην, αλλά να συμμετέχουμε ενεργά και να συνδιαμορφώνουμε - κατά το μέτρο που μας αναλογούσε, την πορεία των σπουδών μας.

Μεταξύ των άλλων θεμάτων που ήδη από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας των προπτυχιακών τμημάτων απασχόλησαν τους φοιτητές, ήταν η αναγνώριση του πτυχίου και η κατοχύρωση των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων. Και τούτο διότι μπορεί βάσει του Ιδρυτικού του Νόμου το ΕΑΠ να αναγνωριζόταν ως ισότιμο με τα άλλα-συμβατικά Ελληνικά Πανεπιστήμια, αλλά στην πράξη και στη συνείδηση των περισσοτέρων, ειδικότερα μάλιστα τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του, δεν θεωρούνταν ισότιμο τριτοβάθμιο ίδρυμα.

Έγιναν πολλές προσπάθειες και η ουσιαστική κατοχύρωση της ισοτιμίας ήλθε μετά το 2004, όταν αποφοίτησαν οι πρώτοι προπτυχιακοί φοιτητές και άρχισαν να διεκδικούν και να κατακτούν συν τω χρόνω τα τυπικά κατοχυρωμένα από το νόμο δικαιώματά τους (μεταπτυχιακές σπουδές σε διάφορα πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού, αναγνώριση του πτυχίου τους από τον εργασιακό τους φορέα κλπ).

Αγκάθι σε αυτήν την διαδικασία παρέμενε ωστόσο το ζήτημα της κατοχύρωσης των επαγγελματικών δικαιωμάτων, ειδικότερα μάλιστα αυτών που ήθελαν να χρησιμοποιήσουν το πτυχίο τους για την επαγγελματική τους αποκατάσταση ή την αλλαγή του επαγγελματικού τους προσανατολισμού.

Λογικές απορίες όπως:

  • οι απόφοιτοι του Τμήματος Ελληνικού Πολιτισμού μπορούν να συμμετάσχουν στις εξετάσεις του ΑΣΕΠ, προκειμένου να διδάξουν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση; ή

  • σε ποιό επαγγελματικό σωματείο μπορεί να εγγραφεί ένας απόφοιτος του τμήματος;

αποτελούσαν από τα βασικά θέματα συζήτησης στις επαφές που είχε τότε ο Σύλλογός μας με τον τότε Πρόεδρο της Διοικούσας Επιτροπής του Ε.Α.Π., καθηγητή κ. Λυκουργιώτη, ο οποίος ήταν κοινωνός των προσπαθειών μας.

Ένα πρώτο βήμα καταρχάς για την κατοχύρωση του πτυχίου μας έγινε εκείνη την περίοδο, όταν με τη δική του μεσολάβηση ως Προέδρου του Ε.Α.Π. στο Συμβούλιο Επικρατείας, δόθηκε ο χαρακτηρισμός ΠΕ1, σε όλους τους αποφοίτους του Πανεπιστημίου. Και μπορεί σήμερα αυτό να φαίνεται αυτονόητο, όμως τότε είχαν εξαιρεθεί τα περισσότερα τμήματα του ΕΑΠ από την ένταξή τους στις γενικές κατηγορίες αποφοίτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Από τότε κύλησε αρκετό νερό στο αυλάκι, ο Πρόεδρος και τα μέλη της Διοικούσας Επιτροπής του ΕΑΠ άλλαξαν και πολύ πρόσφατα άλλαξαν και πάλι... και οι απόφοιτοι της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΕΑΠ είχαν καταφέρει μέχρι τις αρχές Ιουνίου, να κατοχυρώσουν το minimum: δηλαδή την αναγνώριση της ισοτιμίας του πτυχίου τους με αυτό των άλλων Πανεπιστημίων και την ένταξή τους στην κατηγορία ΠΕ1.

Όμως το τοπίο άλλαξε ριζικά μετά τη δημοσίευση στο ΦΕΚ 89/11-6-2009, του Προεδρικού Διατάγματος με θέμα "Επαγγελματική Κατοχύρωση των Πτυχιούχων Προγραμμάτων Σπουδών της Ανθρωπιστικής Σχολής του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου".

Παραθέτουμε το επίμαχο απόσπασμα, που αφορά στους αποφοίτους του Τμήματος Ελληνικού και του Τμήματος Ευρωπαϊκού Πολιτισμού του Ε.Α.Π.:

ΑΡΘΡΟ 1

Επαγγελματική Κατοχύρωση των Πτυχιούχων του Προγράμματος

Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό.

Οι Πτυχιούχοι του Προγράμματος Σπουδών "Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό" της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου [...], κατά τη διάρκεια των σπουδών τους έχουν αποκτήσει συγκροτημένες ακαδημαϊκές γνώσεις γενικού χαρακτήρα σε ένα ευρύ φάσμα αντικειμένων σχετικών με τον Ελληνικό Πολιτισμό, βάσει των οποίων μπορούν να απασχοληθούν δημιουργικά σε φορείς όπως:

α. Οργανισμοί και ιδρύματα πολιτιστικής διαχείρισης

β. Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης,

γ. Σχετικοί με τα διδασκόμενα γνωστικά πεδία φορείς της Κεντρικής Διοίκησης και

δ. Συναφείς κλάδοι και επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα.

ΑΡΘΡΟ 2

Επαγγελματική Κατοχύρωση των Πτυχιούχων του Προγράμματος

Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό.

1. Οι πτυχιούχοι του Προγράμματος Σπουδών "Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό" της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου [...], κατά τη διάρκεια των σπουδών τους έχουν αποκτήσει πλήρη επιστημονική γνώση γενικού χαρακτήρα σε ένα ευρύ φάσμα αντικειμένων σχετικών με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, βάσει τις οποίας μπορούν να απασχοληθούν σε κλάδους όπως:

α. τη διδασκαλία μαθημάτων που άπτονται του αντικειμένου του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού,
τόσο στην ιδιωτική, όσο και στη δημόσια εκπαίδευση.

β. η διεκπεραίωση διοικητικών και άλλων θεμάτων που έχουν σχέση με τον ευρωπαϊκό
πολιτισμό σε όλες τις εκφάνσεις του, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα.

γ. η έρευνα σε διάφορους κλάδους του ευρωπαϊκού πολιτισμού και

δ. ο πολιτισμός στην Ελλάδα, σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρώπης
γενικότερα.

2. Οι πτυχιούχοι της παραγράφου 1 μπορούν να απασχολούνται με πλήρη επιστημονική επάρκεια, που τους παρέχουν οι σπουδές τους, στους παρακάτω τομείς:

α. στην Εκπαίδευση, ως καθηγητές στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (τη δημόσια και την

ιδιωτική), σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά και τον τίτλο σπουδών τους,

β. στον ευρύτερο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, σε τομείς που ασχολούνται με τον ευρωπαϊκό
πολιτισμό και τη διαχείρισή του, με την ευρωπαϊκή λογοτεχνία και την ιστορία της τέχνης,
καθώς και με την ιστορία των επιστημών και τεχνολογίας.

γ. στον ερευνητικό χώρο, σε κέντρα έρευνας και εκπαίδευσης του δημόσιου και ιδιωτικού
τομέα που θεραπεύουν τα παραπάνω αναφερθέντα γνωστικά αντικείμενα.

Βάσει του Π.Δ., διαπιστώνεται ότι οι απόφοιτοι της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών, μετατρέπονται σε αποφοίτους 2 ΤΑΧΥΤΗΤΩΝ, αφού διαχωρίζονται σε αυτούς (του Τμήματος Ευρωπαϊκού Πολιτισμού), που έχουν μεταξύ άλλων "[...] πλήρη επιστημονική γνώση γενικού χαρακτήρα [...]" και σε εκείνους (του Τμήματος Ελληνικού Πολιτισμού) που "[...]έχουν αποκτήσει συγκροτημένες ακαδημαϊκές γνώσεις γενικού χαρακτήρα [...]".

Επομένως, οι μεν πρώτοι (κατά τους συντάκτες και εισηγητές του Π.Δ.), πληρούν τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα τόσο για την πρόσληψη στον τομέα της εκπαίδευσης - δημόσια και ιδιωτική, όσο και για την απασχόλησή τους στον τομέα της έρευνας, οι δεύτεροι δε στερούνται αυτών των δικαιωμάτων!

Θα πρέπει εδώ να τονίσουμε ότι:

1. Εξ όσων γνωρίζουμε και τουλάχιστον μέχρι και το 2005, ουδέποτε είχε τεθεί από τα
αρμόδια όργανα του Πανεπιστημίου θέμα διαφορετικής αξιολόγησης των δύο πτυχίων.
Εξάλλου κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται ούτε στον Ιδρυτικό Νόμο του ΕΑΠ.

2. Μεταξύ των δύο κλάδων (Ελληνικός και Ευρωπαϊκός Πολιτισμός) υπάρχει αλληλοσύνδεση,
όπως φαίνεται και από τα εξής:

α. Εκείνος που ενδιαφέρεται να συμμετάσχει στην κλήρωση για εισαγωγή στο σε ένα από
τα δύο αυτά Τμήματα του ΕΑΠ, στη φόρμα της αίτησης συμμετοχής στην κλήρωση, του
δίνεται η εναλλακτική λύση να επιλέξει τον άλλο κλάδο, εφόσον δεν κληρωθεί σε αυτόν της πρώτης του επιλογής.

β. Κατά τη διάρκεια των σπουδών τους και ειδικότερα στο 3ο και 4ο έτος, οι φοιτητές
του Τμήματος "Ελληνικός Πολιτισμός", έχουν την υποχρέωση να επιλέξουν 1 και
προαιρετικά ακόμη 2 Θεματικές Ενότητες από την ύλη του Τμήματος "Ευρωπαϊκός
Πολιτισμός".

γ. Αντίστοιχα οι φοιτητές του Τμήματος "Ευρωπαϊκός Πολιτισμός", μπορούν να επιλέξουν
στο 4ο έτος 1 Θεματική Ενότητα του τμήματος "Ελληνικός Πολιτισμός".

Διαπιστώνεται λοιπόν ότι αφενός οι απόφοιτοι του Τμήματος "Ελληνικός Πολιτισμός" υποχρεωτικά προσεγγίζουν μια τουλάχιστον από τις όψεις του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, επομένως έχουν πληρέστερη κατάρτιση, εν αντιθέσει με τους αποφοίτους του Τμήματος "Ευρωπαϊκός Πολιτισμός, όπου η προσέγγιση του Ελληνικού Πολιτισμού αφορά μόνον εκείνους που έχουν το προσωπικό ενδιαφέρον, της κατ' ελάχιστον προσέγγισής του.

Επομένως και επανερχόμενοι στο επίμαχο Π.Δ., θεωρούμε εύλογη την απορία για την αναφορά που γίνεται περί απασχόλησης των αποφοίτων του Τμήματος "Ευρωπαϊκός Πολιτισμός" στον κλάδο "ο πολιτισμός στην Ελλάδα, σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρώπης γενικότερα" (άρθρο 2, §1-δ).

Εκείνο που σε κάθε περίπτωση θέλουμε να αποσαφηνίσουμε είναι ότι στόχος μας δεν είναι να αντιδικήσουμε ή να υποβαθμίσουμε τους συναδέλφους του Τμήματος "Ευρωπαϊκός Πολιτισμός".

Στόχος μας είναι να αναγνωριστεί η ουσιαστική ισοτιμία των πτυχίων των δύο τμημάτων και και αυτό που θεωρούμε ότι δικαιωματικά αξίζει τόσο σε εμάς, όσο και στο ίδιο το πτυχίο καθώς και σε ό,τι αυτό φέρει.

Είναι άξιο απορίας πώς σε μια εποχή που γίνεται (εξ όσων γνωστοποιούνται) προσπάθεια αναβάθμισης του εκπαιδευτικού συστήματος και υπάρχουν προτάσεις Πανεπιστημιακών για την εισαγωγή του μαθήματος "Ελληνικός Πολιτισμός" στο εκπαιδευτικό σύστημα, ένα Π.Δ. να τον υποβαθμίζει!

Σημειώνεται επίσης ότι το Τμήμα "Ελληνικός Πολιτισμός" είναι το μόνο τμήμα τουλάχιστον πανελλαδικά που ασχολείται αποκλειστικά και διεξοδικότατα με το συγκεκριμένο αντικείμενο!...

Ανεξαρτήτως της όποιας επιχειρούμενης απαξίωσης του πτυχίου του Τμήματος "Ελληνικός Πολιτισμός", πολλοί είναι οι απόφοιτοι που έχουν προχωρήσει στην επιστημονική τους κατάρτιση, παρακολουθώντας ή έχοντας ήδη ολοκληρώσει μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ενώ ορισμένοι έχουν προχωρήσει και στην εκπόνηση διδακτορικής διατριβής.

Διανύουμε την εποχή της παγκοσμιοποίησης και των πολυπολιτισμικών κοινωνιών.

Η καλύτερη γνώση του δικού μας πολιτιστικού αποθέματος είναι το μόνο όπλο που έχουμε ενάντια στη μαζοποίηση.

Για να μας σέβονται, θα πρέπει πρώτα εμείς να γνωρίζουμε και να σεβόμαστε τον πολιτισμό μας καθώς και όσα αυτός έχει συνεισφέρει όχι μόνο στην εξέλιξη του ευρωπαϊκού, αλλά και του παγκόσμιου πολιτισμού.